'Troost de hysterische robot': wat de letterkundige studie naar karakterisering ons kan leren over AI
Bluijs,Siebe
Bluijs,Siebe
Abstract
Wij mensen zijn geneigd om menselijke karaktereigenschappen toe te kennen aan chatbots als ChatGPT en vergelijkbare AI-systemen. De interface en het maatschappelijke discours rondom de AI-technologieën nodigen daartoe uit. Om de antropomorfisering van AI te begrijpen kunnen we te rade gaan bij de narratologie, zo toont letterkundige Siebe Bluijs in dit artikel aan. In die discipline wordt immers al decennia nagedacht over de manier waarop tekstuele entiteiten ‘tot leven komen’ in de verbeelding van lezers. Letterkundige inzichten over karakterisering leren ons dat het onvermijdelijk is om AI-systemen te vermenselijken. Daarom, zo betoogt Bluijs, moeten we AI-systemen zien als personages die een specifieke blik op de wereld bieden. Het is daarbij van belang dat we ons blijven realiseren dat die zienswijze van technologie afwijkt van een menselijk perspectief. Bluijs illustreert dit aan de hand van een analyse van de roman De onvolmaakten (2020) van Ewoud Kieft, waarin een AI-systeem functioneert als de personale verteller.
Description
Date
2025-10
Journal Title
Journal ISSN
Volume Title
Publisher
Research Projects
Organizational Units
Journal Issue
Keywords
anthropomorphism, generative AI, characterization, dutch literature, narratology
Citation
Bluijs, S 2025, ''Troost de hysterische robot': wat de letterkundige studie naar karakterisering ons kan leren over AI', Vooys, vol. 43, no. 3, pp. 6-15.